CINEMA CORONA #182: Art & Film: THE GREATEST LIVING PAINTER?

Willem_de_KooningUPDATE: deze film was maar tijdelijk beschikbaar en is niet meer online te bekijken.
Maar u kunt nog tal van andere boeiende kunstdocu’s vinden in onze  Art & Film-reeks in samenwerking met Academie Mechelen.

—-
In 1988 werd de Amerikaans-Nederlandse schilder Willem de Kooning gediagnosticeerd met de ziekte van Alzheimer.

Maar die onherroepelijk voortschrijdende mentale aftakeling (noch het feit dat hij een jaar later wettelijk uit zijn rechten werd ontheven, of het feit dat hij zelfs zijn naasten niet meer herkende) konden hem er niet van weerhouden te blijven schilderen.

De schilderijen uit zijn laatste levensjaren zorgden dan ook meteen voor een stevige controverse, zowel binnen zijn vriendenkring als in de bredere kunstwereld: de enen vonden het de beste werken van de beste (toen) nog levende schilder – levendiger, kleurrijker en unieker dan zijn werk van de jaren voordien.

Voor de anderen zijn het mechanisch gemaakte werken waarin door zijn ziekte per definitie de broodnodige ideeën, originaliteit of inhoud ontbreken: ze zijn gemaakt door iemand die zelfs niet meer wéét dat hij kunstenaar is, door iemand die de werken die hij zélf gemaakt heeft niet eens zou herkennen.

Bovendien was de Kooning – als de vaandeldrager van het abstract expressionisme – op dat moment ook één van de prijzenkampioenen op de internationale kunstmarkt, met doeken die vlotjes over de 20 miljoen dollar gingen: er werd dan ook vermoed dat zijn omgeving de werken uit de Alzheimer-periode van de markt hield om de prijzen op te kunnen drijven, zonder dat de Kooning enig besef had van wat er rond hem allemaal gebeurde…

In ‘THE GREATEST LIVING PAINTER?’ – gemaakt in 1995, twee jaar voor zijn overlijden – wordt niet alleen de hele carrière van Willem de Kooning geschetst, maar komt men door zijn Alzheimer ook onherroepelijk bij de vraag uit wat de woorden als ‘artiest’, ‘originaliteit’ of ‘genie’ nu precies betekenen.

CINEMA CORONA #170: LE SALAIRE DE LA PEUR (Henri-Georges Clouzot)

Le_Salaire_De_La_Peur

Deze film was maar tijdelijk beschikbaar en is niet meer te bekijken.
Maar tussen het ondertussen al meer dan 150 titels tellende aanbod in onze CINEMA CORONA vindt u nog tal van andere klassiekers, kortfilms en topdocu’s.
—–

 

BOÉM!

Yep, ‘LE SALAIRE DE LA PEUR’ van de zeer grote Henri-Georges Clouzot is in alle opzichten een ware bom van een film: ongemeen spannend, niets of niemand ontziend en bijzonder explosief.

Het verhaal speelt zich af in een onbestemd land in Zuid-Amerika, waar een oliebron in brand staat.

Om de brand te blussen is een lading nitroglycerine nodig – zelf een hoogst explosief goedje – die via gevaarlijke en vaak erbarmelijke wegen zo snel mogelijk ter plaatse gebracht moet worden.

Voor die opdracht heeft de oliemaatschappij vier man en twee verschillende trucks ingehuurd: geen van beide teams (die allebei bestaan uit Europese avonturiers die door hun geld heen zitten) heeft het nodige materiaal om de veiligheid van het transport te verzekeren, wat van hun taak eigenlijk een halve zelfmoordmissie maakt…

Bovendien heerst er tussen de twee crews een beenharde rivaliteit: dit zijn geen mannen die het uit heroïsche (laat staan uit hulpvaardige) overwegingen doen, ze doen het – net zoals de cynische oliefirma – gewoon voor het geld.

Clouzot schetst – zoals wel vaker in zijn films – geen prettig beeld van de mensheid, maar hij zorgt er wel voor dat de kijker om deze vaak onprettige, brute en ronduit onaangename personages geeft, én verpakt alles in één van de meest adembenemende en zenuwslopende suspense-thrillers uit de filmgeschiedenis: dit is een in alle opzichten uiterst explosieve filmische rit die gegarandeerd voor klamme handjes en nagelbijten zorgt.

In de hoofdrollen ziet u o.a. Yves Montand, Charles Vanel en Clouzots echtgenote Véra.

Door de manier waarop de Amerikaanse oliemaatschappij in de film voorgesteld werd, kreeg de film in de USA het label ‘anti-Amerikaans’ opgekleefd, en moest er voor de release daar meer dan een half uur uit de film geknipt worden.

Dat kon niet verhinderen dat ‘LE SALAIRE DE LA PEUR’ een gigantische hit werd die wereldwijd vele miljoenen toeschouwers trok, én dat de film zowel met de Gouden Beer op het Festival van Berlijn als met de Gouden Palm in Cannes bekroond werd.

Bovendien zou de film vele latere Amerikaanse topregisseurs zwaar beïnvloeden: William Friedkin zorgde met ‘Sorcerer’ zelfs voor een remake, en ook ‘Duel’ – de uitmuntende debuutfilm van superfan Steven Spielberg - had er zonder ‘Le Salaire de la Peur’ ongetwijfeld helemaal anders uitgezien.

Jonathan Ross voorziet de film van een inleiding:

CINEMA CORONA #149: EL (Luis Bunuel)

ELUPDATE: deze film was maar tijdelijk beschikbaar en is niet langer online te bekijken.
Maar u kan nog tal van andere films gratis ontdekken in onze uitgebreide CINEMA CORONA-filmotheek!

—-

Omdat de films van Luis Bunuel nooit genoeg kunnen bekeken worden, hebben we van De Meester vandaag ‘EL’ in de aanbieding, misschien wel de meest onderschatte en beste film uit zijn periode in Mexico.

Het verhaal draait om ene Francisco Galvan de Montemayor (geweldig vertolkt door Arturo de Cordova): zéér rijk, zéér aristocratisch, zéér vroom en nog alleenstaand.

Wanneer tijdens de mis zijn oog op de mooie, jonge Gloria valt, raakt hij helemaal geobsedeerd door de vrouw.
Gloria heeft al een verloofde, die bovendien een goede vriend van hem is, maar door dat soort details laat Don Francisco zich niet afstoppen: hij onderneemt poging na poging om haar voor hem te winnen, en wanneer die pogingen niet lukken, schakelt hij over op stalking-avant-la-lettre, tot Gloria uiteindelijk toegeeft.

Arturo toont zich aanvankelijk een uiterst toegewijde echtgenoot, maar langzaamaan slaat dat toegewijde om in jaloezie en paranoia…

‘EL’ is – zoals wel vaker bij Bunuel – een film waarin aan waanzin grenzende obsessies centraal staan: Arturo is niet alleen jaloers en ziekelijk paranoïde, hij is ook egocentrisch, macho, megalomaan, ja zelfs wreed en sadistisch – typisch iemand die het ver brengt in onze maatschappij, dus.

Zoals altijd laat Bunuel ook in ‘EL’ (melo)drama en surrealistische humor naadloos in elkaar overlopen, en worden ook hier weer de kerk en de nette burgermoraal te kakken gezet.

De film kreeg bij de release in 1953 een matige ontvangst, maar ondertussen is zowat iedereen het erover eens dat ‘EL’ één van Bunuels meesterwerken is.

 

CINEMA CORONA #107: THE GRANDMOTHER (David Lynch)

The_Grandmother

UPDATE: Deze film was maar tijdelijk beschikbaar, en is niet langer online te bekijken.
Maar in onze CINEMA CORONA zijn nog tal van andere boeiende titels te ontdekken.

 

—-

‘THE GRANDMOTHER’ is een duistere maar uitmuntende film die de jonge David Lynch in 1970 draaide

Nadat hij enkele uiterst opvallende, zeer veelbelovende korte filmpjes gemaakt had, kreeg Lynch als toenmalige kunststudent een subsidie van het American Film Institute om een langere film te draaien.

Het resultaat heette ‘The Grandmother’, een film waar Lynch’ veelzijdige en volstrekt unieke talent meteen vanaf spatte.
Centraal in deze mix van animatie en ‘echte’ film staat een jongetje dat gebukt gaat onder een stel brutale, morsige, walgelijke ouders. Zijn moeder verwaarloost hem, en wanneer zijn vader merkt dat hij in zijn bed plast, mishandelt die hem.

Alles verandert wanneer het jongetje een zak met zaden vindt, en er eentje daarvan plant: het zaad groeit uit tot een liefhebbende oma…

‘The Grandmother’ is een surrealistisch, donker pareltje dat gezien kan worden als een voorstudie van Lynch eerste echte meesterwerk, het fantastische ‘Eraserhead’.
Met minimale middelen weet hij hier visuele magie en een nachtmerrie-achtige atmosfeer te creëren, daarbij geholpen door de uitermate spooky soundtrack van Tractor en het dito sound design van de latere Oscarwinnaar Alan Splet, die heel zijn carrière aan de zijde van Lynch zou blijven werken.

De animatie lijkt dan weer opvallend sterk op de surrealistische animatiefilmpjes die Terry Gilliam voor Monty Python maakte, hoewel ze op dat moment allebei aan het prille begin van hun carrière stonden en een paar duizend kilometer van elkaar verwijderd waren.

Zéér de moeite waard, dus!

CINEMA CORONA #98: VIVRE SA VIE (Jean-Luc Godard)

Vivre_Sa_VieUPDATE: Deze film was maar tijdelijk beschikbaar, en is niet langer te bekijken.
Maar in onze CINEMA CORONA zijn nog tal van andere boeiende titels te ontdekken.

—-

Eén van de (terecht) meest geliefde films van Jean-Luc Godard is ongetwijfeld het wonderlijke ‘VIVRE SA VIE’ uit 1962.

In 12 “tableaux” schetst Godard het portret van de knappe Nana Kleinfrankenheim, een Parijse jongedame die na haar breuk met Paul moeite heeft om financieel de eindjes aan elkaar te knopen.

Haar job in een platenzaak brengt niet genoeg op, en haar droom om het te maken in de filmwereld komt niet van de grond. Langzaamaan belandt ze in de prostitutie…

Godards muze Anna Karina is hier perfect als de haar weg zoekende Nana, een rol die haar meteen één van de meest iconische actrices van de Franse sixties-cinema maakte (ook al is Karina eigenlijk een Deense).

De film is uitermate speels (de eerste minuten toont Godard je alleen twee achterhoofden), soms zelfs bijna documentair en voor die tijd (1962!) bijzonder ontregelend, en zit zoals altijd bij Godard propvol knipogen en referenties naar andere regisseurs.

Zo is de scène waarin Nana in de cinema ‘La Passion de Jeanne d’Arc’ van Dreyer gaat kijken één van de sleutelmomenten in de film, maar ook de referenties naar Bresson en Truffaut vallen niet te missen.

Het prachtige, extreem stijlvolle camerawerk is van Raoul Coutard.

Godard in enkele minuten samengevat door Cineville:

CINEMA CORONA #25: FOREIGN CORRESPONDENT (Alfred Hitchcock)

foreign_correspondent

UPDATE: deze film is niet langer beschikbaar. Maar in onze CINEMA CORONA kunt u nog meer dan 150 topfilms en -docu’s ontdekken.

—–

‘FOREIGN CORRESPONDENT’, misschien niet de bekendste van Hitchcock (de film kwam uit tijdens WOII, en was nog maar zijn tweede film in Hollywood), maar wel één van de allerbeste van De Meester.

Deze uitmuntende spionagethriller speelt zich af in Londen, waar aan de vooravond van de oorlog de Amerikaanse buitenlandreporter Johnny Jones (rol van Joel McRae) vijandige spionnen probeert te ontmaskeren.

Ironisch genoeg was nazi-propagandachef Joseph Goebbels een grote fan van de film: hij vond het ‘een meesterwerk van propaganda en een topproductie die ongetwijfeld diepe indruk zal maken bij brede lagen van de bevolking bij de vijand.’

‘Foreign Correspondent’ werd destijds genomineerd voor zes Oscars, maar won er geen enkele.

______

Voor de fans van zowel Hitchcock als Kubrick: check vooral deze geweldige filmische mashup van de twee die Serious Feather maakte:

Zin in meer Hitchcock?
In onze CINEMA CORONA is ook zijn ‘THE TROUBLE WITH HARRY’ te (her)bekijken.