CINEMA CORONA #182: Art & Film: THE GREATEST LIVING PAINTER?

Willem_de_KooningUPDATE: deze film was maar tijdelijk beschikbaar en is niet meer online te bekijken.
Maar u kunt nog tal van andere boeiende kunstdocu’s vinden in onze  Art & Film-reeks in samenwerking met Academie Mechelen.

—-
In 1988 werd de Amerikaans-Nederlandse schilder Willem de Kooning gediagnosticeerd met de ziekte van Alzheimer.

Maar die onherroepelijk voortschrijdende mentale aftakeling (noch het feit dat hij een jaar later wettelijk uit zijn rechten werd ontheven, of het feit dat hij zelfs zijn naasten niet meer herkende) konden hem er niet van weerhouden te blijven schilderen.

De schilderijen uit zijn laatste levensjaren zorgden dan ook meteen voor een stevige controverse, zowel binnen zijn vriendenkring als in de bredere kunstwereld: de enen vonden het de beste werken van de beste (toen) nog levende schilder – levendiger, kleurrijker en unieker dan zijn werk van de jaren voordien.

Voor de anderen zijn het mechanisch gemaakte werken waarin door zijn ziekte per definitie de broodnodige ideeën, originaliteit of inhoud ontbreken: ze zijn gemaakt door iemand die zelfs niet meer wéét dat hij kunstenaar is, door iemand die de werken die hij zélf gemaakt heeft niet eens zou herkennen.

Bovendien was de Kooning – als de vaandeldrager van het abstract expressionisme – op dat moment ook één van de prijzenkampioenen op de internationale kunstmarkt, met doeken die vlotjes over de 20 miljoen dollar gingen: er werd dan ook vermoed dat zijn omgeving de werken uit de Alzheimer-periode van de markt hield om de prijzen op te kunnen drijven, zonder dat de Kooning enig besef had van wat er rond hem allemaal gebeurde…

In ‘THE GREATEST LIVING PAINTER?’ – gemaakt in 1995, twee jaar voor zijn overlijden – wordt niet alleen de hele carrière van Willem de Kooning geschetst, maar komt men door zijn Alzheimer ook onherroepelijk bij de vraag uit wat de woorden als ‘artiest’, ‘originaliteit’ of ‘genie’ nu precies betekenen.