HET AFRIKA FILMFESTIVAL MECHELEN 2023: een fotoverslag

Afrika_FilmfetsivalHet AFRIKA FILMFESTIVAL 2023 opende op zaterdag 29 april met een speciale avond over het verhaal van de metissen, helemaal gebouwd rond de documentaires van vader en zoon Georges en Ken Kamanayo.

De vertoonde docu ‘METISSEN VAN BELGIË’ van zoon Ken Kamanayo werd al eerder bekroond met de Prix Europa en een Ensor voor Beste Documentaire.

Daar kwam nu ook nog een prijs bovenop voor vader Georges Kamanayo: een ARTIST AWARD 2023 van het AFRIKA FILMFESTIVAL.

Ook in 2023 botsen veel artiesten en filmmakers met Afrikaanse roots nog steeds tegen een glazen plafond aan. De AFF ARTIST AWARD is bedoeld om te helpen dat glazen plafond te doorbreken, door die artiesten, hun werk en hun carrière extra in de verf te zetten.

Als iémand die prijs dubbel en dik verdient, is het Georges Kamanayo wel.
We bekronen hem niet alleen voor zijn werk als cameraman, auteur (‘Tussen Twee Werelden’, uitg. Polis) en regisseur (hij werkte jarenlang aan felgesmaakte reportages voor o.a. ‘Panorama’, en draaide uiterst indringende documentaires als ‘KAZUNGU, DE METIS’), maar ook omdat hij eigenhandig dat glazen plafond actief mee hielp slopen door een succesvolle eigen productiefirma als Videocam op te zetten.

De Artist Awards zijn een initiatief van het AFRIKA FILMFESTIVAL in Leuven, maar sinds 2015 wordt jaarlijks ook één Award uitgereikt in Filmhuis Mechelen, sinds jaar en dag de vaste partner van het AFF in Mechelen.

Dit jaar werd de Award overhandigd door David Katshiunga, in 2015 als jonge, talentvolle schilder de allereerste winnaar van de Mechelse AFF Artist Award, en sindsdien uitgegroeid tot een succesvol artiest.

Van Katshiunga is binnenkort (en meer bepaald vanaf 30 juni) werk te zien op de expo ‘Indépendance Cha Cha’ van de vzw Het Paradijs, met wie we de zeer gesmaakte avond rond Georges en Ken Kamanayo organiseerden.

(klik op de foto’s voor de volledige versie)

ERELIJST AFRIKA FILMFESTIVAL ARTIST AWARD – FILMHUIS MECHELEN
2015: David KATSHIUNGA
2016: Aminata DEMBA & Aïcha CISSE
2017: Shamisa DEBROEY
2019: Junior MTHOMBENI
2020-22: geen festival (COVID)
2023: Georges KAMANAYO

Twee dagen na de Kamanayo-special konden we alweer een andere uitzonderlijke vertoning aanbieden in het kader van het Afrika Filmfestival: voor een volle zaal ging ‘TANDWOLF’ van Marc Frans in première, uiteraard in aanwezigheid van de regisseur en de hele crew.

Een sfeerimpressie van de avond met foto’s van Tatiana De Munck (z/w) en Paul Versteven (kleur).

(klik op de foto’s voor de volledige versie)

THE FABELMANS (Steven Spielberg)

In the-fabelmans_2THE FABELMANS’ vertelt Steven Spielberg het verhaal van Sammy Fabelman, een jongen die net na de Tweede Wereldoorlog opgroeit in Arizona.

Wanneer zijn ouders hem meenemen naar een vertoning van ‘The Greatest Show on Earth’ van Cecil B. DeMilleraakt hij helemaal gefascineerd door cinema. Zijn passie leidt er al snel toe dat hij – tot grote vreugde van zijn creatieve moeder Mitzi – zelf films begint te maken, én daar talent voor blijkt te hebben.
De droom van een carrière als regisseur groeit, maar zijn vader – een wat nerd-achtige man – ziet in al dat gefilm alleen maar een hobby, en geen echte job voor zijn zoon.

Sammy legt zowat de hele familiegeschiedenis vast op film, tot hij in zijn puberteit een hartverscheurend geheim van zijn moeder ontdekt…

Met ‘THE FABELMANS’ maakte Steven Spielberg een prachtige, semi-autobiografische ode aan de magie van de cinema, en vertelt hij ons tegelijk zijn eigen familiegeschiedenis: hij doet dat – uiteraard – op zijn eigen wijze, een tikje sentimenteel en weemoedig, met wat humor en vooral met heel veel visuele kracht.

In de hoofdrollen ziet u onder andere de immer uitstekende Michelle Williams (als Continue reading “THE FABELMANS (Steven Spielberg)” »

THE BANSHEES OF INISHERIN (Martin McDonagh)

1The_Banshees_of_Inisherin_Poster923, op het eiland Inisherin aan de Ierse westkust.

De norse brompot Colm (een prima Brendan Gleeson) is al heel zijn leven beste vrienden met de goedmoedige Pádraic (een al even excellente Colin Farrell).
Tot Colm van de ene op de andere beslist hun vriendschap te beëindigen. Sterker nog: hij weigert nog langer met Pádraic te praten.

De ontredderde Pádraic begrijpt niks van de beslissing van Colm, die als enige reden voor zijn drastische daad opgeeft dat hij ‘hem niet meer mag.’ Iets wat Pádraic weigert zomaar

te accepteren, en dàt heeft dan weer onverwachte gevolgen voor de rest van de hechte gemeenschap eilandbewoners…

Vijf jaar nadat hij met ‘Three Billboards’ een ware klassieker aan zijn cv toevoegde, pakt regisseur Martin McDonagh met een fenomenaal sterke film, en steunt daarvoor op een stel oude bekenden: Colin Farrel en Brendan Gleeson vormden destijds ook al het ijzersterke hoofdrolduo in McDonaghs debuut ‘In Bruges’, de adembenemende  Continue reading “THE BANSHEES OF INISHERIN (Martin McDonagh)” »

Art & Film: WHITE BALLS ON WALLS (Sarah Vos)

InWhie_Balls_on_Walls 2019 bleek dat zo’n 90 procent van de kunst in het Stedelijk Museum in Amsterdam gemaakt was door witte mannen.

Dat moet anders, vindt directeur Rein Wolfs.
Maar dat is simpeler gezegd dan gedaan, zo blijkt al snel, want achter de schermen – waar het vol witte mensen loopt – roept het proces ongemakkelijke en schurende vragen op.
Mag je een schilderij nog De Prostituees’ noemen?
Wat doe je met een werk dat door de kunstenaar in 1911 ‘Negertanz’ genoemd is?
Moet je bij het beoordelen van kunst naar de huidskleur of het geslacht van de kunstenaar kijken?
En hoe ga je om met pers die dat ‘overdreven politiek correct’ noemt?

Afrika_Filmfetsival
Regisseuse Sarah Vos biedt met ‘WHITE BALLS ON WALLS’ meer dan alleen een bijzonder onthullend kijkje achter de schermen van een museum: het is een tijdsdocument dat de worsteling weergeeft die veel Nederlandse en Belgische instituten en bedrijven momenteel doormaken – zie ook de heisa rond het vervangen van schilderijen van witte mannen door multiculturele Continue reading “Art & Film: WHITE BALLS ON WALLS (Sarah Vos)” »

TANDWOLF (Marc Frans)

Poster_Tandwolf_1-DSCF1754Filmhuis Mechelen presenteert in première ‘TANDWOLF’, een documentair filmproject waarin regisseur Marc Frans journalistiek, fictie en dans mixt.

‘TANDWOLF’ vertelt het verhaal van Hawa, een jonge Afrikaanse vrouw die op zoek is naar haar broer Dembé. Ze is alleen, ziek en op de dool, maar haar sterke karakter houdt haar overeind…

De fictiescènes zijn vervlochten met interviews waarin journalist Ng Sauw Thjoi spreekt met vluchtelingen, experts en anderen die nauw rond de problematiek werken.
De rol van Hawa wordt met brio vertolkt door Berthe Kilozo.

De tandwolf – een oud Vlaams woord voor tandbederf of cariës – waaraan haar

Afrika_Filmfetsivalpersonage in de film lijdt, mag ook gezien worden als metafoor voor mensen op de vlucht – mensen die weggezet worden als een ziekte en een bederf.

‘TANDWOLF’ is een ‘film docu’ over migratie, asiel en integratie. Over heimwee, benauwdheid en tandpijn.
Geen spektakelcinema, maar een oprecht portret van  Continue reading “TANDWOLF (Marc Frans)” »

DALVA (Emmanuelle Nicot)

Misschien wDalva_posterel hét debuut van het afgelopen Festival van Cannes werd afgeleverd door onze landgenote Emmanuelle Nicot met haar recht naar de keel grijpende ‘DALVA’.

Dalva is 12 jaar oud, maar ze draagt avondjurken, gebruikt make-up en gedraagt zich als een volwassen vrouw.
Ze leeft alleen met haar vader, maar dat leventje wordt abrupt onderbroken wanneer de politie haar op een avond uit het huis komt weghalen, en haar vader arresteert.

Aanvankelijk is ze verontwaardigd en in totaal onbegrip over de arrestatie van haar vader. Maar stukje bij beetje blijkt dat de liefde van haar vader niet was wat het voor haar leek te zijn.

Ondertussen zorgen haar ontmoetingen met opvoeder Jayden en leeftijdsgenote

Samia ervoor dat zich stilaan een compleet nieuw leven zich lijkt te ontwikkelen voor Dalva – en meer bepaald het leven van een jong meisje van haar eigen leeftijd.

‘DALVA’ is een schrijnende, pakkende maar ultiem hoopgevende film over herstellen van een kapotgemaakte kindertijd, over ontwaken uit een bijzonder nare droom.
De jonge Zelda Samson is zonder meer fe-no-me-naal in de rol van de zwaar Continue reading “DALVA (Emmanuelle Nicot)” »

TÁR (Todd Field)

ITAR_Postern het magistrale ‘TÁR’ maken we kennis met Lydia Tár, een briljante dirigente op het absolute hoogtepunt van haar kunnen, en als leidster van een internationaal orkest een alom bejubelde absolute beroemdheid in de wereld van de klassieke muziek.

Het wereldje wacht dan ook vol ongeduld op haar nieuwe project – haar langverwachte live-uitvoering van Mahlers Vijfde – en bovendien staat er ook een boekpresentatie op stapel.

Maar wanneer er bezwarend materiaal over seksuele misdragingen in haar privé-leven uitlekt, dreigen er grote barsten in haar imago te komen…

Zestien jaar (!!) na zijn vorige film (het ook al niet misse ‘Little Children’ maakt regisseur Todd Field een ronduit indrukwekkende comeback met ‘TÁR’.

De film is niet alleen een meesterlijke, genuanceerde en rijkelijk gelaagde reflectie op de #MeToo-schandalen, op de cancelcultuur, op menselijke hoogmoed én op de vraag in hoeverre we een (foute) artiest los kunnen zien van zijn of haar kunst: ‘TÁR’ is ook visueel een parel, én kan bogen op een indrukwekkende vertolking van Cate Blanchett Continue reading “TÁR (Todd Field)” »

ECHO (Ruben Desiere)

ECHO_PosterEnkele jaren geleden ging regisseur Ruben Desiere ter voorbereiding van een fictiefilm (die zich in het Belgisch leger zou afspelen) twee weken de lessen volgen die alle nieuwe rekruten in Leopoldsburg krijgen, en mocht hij ook een bivak op het terrein volgen.

De beoogde fictiefilm raakte uiteindelijk niet gefinancierd, maar de rollenspellen en de ensceneringen die in de opleiding gebruikt werden, fascineerden Desiere zo dat hij besloot een documentaire te draaien over de basisopleiding van de rekruten in het Belgische leger: ‘ECHO’.

Verwacht echter geen opiniestuk over (noch een promofilm voor) het leger: ‘Natuurlijk heb ik vage persoonlijke ideeën over het leger,’ zegt Desiere. ‘Maar die zijn niet van dien aard dat ze interessant genoeg zijn om te delen via een film.’

Wat we in ‘ECHO’ wél samen met Desiere ontdekken is hoe jonge rekruten onder het gezag van commandant Walter Van Dyck hun opleiding krijgen: die is vooral gebaseerd op rollenspelen die hun toekomst als beroepssoldaat verbeelden, en op ensceneringen met een klank- en lichtspel tijdens het bivak.

Maar hetgeen wat aan de uiterst diverse groep jongeren moet aangeleerd worden is vaak zeer complex om op de heel korte tijd die beschikbaar over te brengen (Wat is ‘de vijand’? Wat zijn oorlogsmisdaden? Hoe ga je om met gezag?)

En bovendien is de oorlogsrealiteit voor ieder van ons vaak te abstract om ze ons écht te kunnen voorstellen: probeer maar eens de angst en de chaos van een Afghaans of Irakees slagveld te recreëren als je in een Limburgse gracht ligt, terwijl even verderop iemand de gazon rond zijn villa aan het maaien is…

Desiere observeert en documenteert uiterst nauwgezet de beoogde metamorfose, waarbij Continue reading “ECHO (Ruben Desiere)” »

THE WHALE (Darren Aronofsky)

The_Whale_PosterNadat hij eerder met ‘The Wrestler’ al de carrière van Mickey Rourke uit de vergetelheid redde, doet regisseur Darren Aronofsky (‘Requiem for a Dream’, ‘Black Swan’…) dat trucje nog eens over met het uitstekende ‘THE WHALE’, een prachtprent waarmee hij de van hero tot zero gezonken Brendan Fraser een Oscar voor Beste Acteur bezorgde.

Fraser was begin jaren ’90 van de vorige eeuw nog één van dé opkomende sterren in Hollywood, en groeide uit tot een waar sekssymbool, met blockbusters als ‘Encino Man’, ‘George of the Jungle’ en ‘The Mummy’ op zijn cv.

Sinds begin jaren 2000 raakte zijn carrière echter meer en meer in het slop – en een vechtscheiding, een depressie en enkele breed in de pers uitgesmeerde rechtszaken zorgden voor de rest: game over, zo luidde de algemene opinie van de Hollywoodbonzen.

Maar nu is Fraser dus in één klap helemaal terug dankzij zijn vertolking van Charlie, een extreem obese man die zich vanwege zijn overgewicht als een kluizenaar in zijn huis verschanst heeft.

Zijn brood verdient hij door online schrijfcursussen te geven, maar dat doet hij met de camera uit, zodat zijn leerlingen hem niet kunnen zien.
Zijn levensdoel is het contact met zijn 17-jarige dochter Ellie (rol van Sadie Sink) te herstellen, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan: Ellie zit vol woede omdat haar Continue reading “THE WHALE (Darren Aronofsky)” »

HET VERHAAL VAN DE METISSEN: een avond met GEORGES & KEN KAMANAYO

AGeroges_Kaanayols opening van het AFRIKA FILMFESTIVAL MECHELEN 2023 kunnen we u – in samenwerking met de

vzw Het Paradijs – een unieke avond m et twee uitzonderlijke documentaires én twee uitzonderlijke gasten aanbieden: Georges en zoon Ken Kamanayo komen langs om hun gelauwerde documentaires ‘KAZUNMetissen_van_BelgiëGU, DE METIS’ en ‘METISSEN VAN BELGIË’ (bekroond met de Prix Europa 2022 en de Ensor voor Beste Documentaire) te presenteren.

Twee films die samen het helaas nog altijd te weinig bekende verhaal van de metissen vertellen, deKazungu_de_Metis kinderen van de verboden relaties tussen blanke vaders en zwarte moeders in het koloniale Afrika.

In ‘KAZUNGU, DE METIS’ schetst Georges Kamanayo aan de hand van zijn eigen verhaal de bredere geschiedenis van de Belgische koloniale periode in Rwanda, maar ook die van de machtsstrijd tussen Hutus en Tutsis, en van de onverdraagzaamheid.

Afrika_FilmfetsivalEén van de mikpunten van die onverdraagzaamheid waren de kinderen die voortkwamen uit de verboden relaties tussen blanke mannen en zwarte vrouwen: de metissen.
Kinderen die door blank en zwart gemeden werden.

Georges Kamanayo is één van hen. De kleine Kazungu (‘de witte’) wordt niet geaccepteerd in de zwarte gemeenschap van zijn arme moeder, en bij zijn rijke vader – een industrieel en eigenaar van tinmijnen – kon ‘de verboden vrucht’ al helemaal niet terecht.

Na een tussenstop bij een katholiek internaat in Belgisch Congo wordt hij – net zoals Continue reading “HET VERHAAL VAN DE METISSEN: een avond met GEORGES & KEN KAMANAYO” »