Vertoning:
MAANDAG 3 JUNI om 20u30
TICKETS voor deze vertoning HIER!
—–
Misschien wel het meest iconische en meest invloedrijke (en zéker het meest beruchte en het meest omstreden) kunstwerk van de twintigste eeuw is ‘de pisbak van Marcel Duchamp‘: een urinoir uit een sanitairwinkel met een handtekening erop.
Officieel heet het werk ‘Fountain’, en werd het – ondertekend door ene ‘R. Mutt‘ – in 1917 ingezonden voor een avant-garde-expo in New York.
Het werd uiteindelijk overigens niet eens tentoongesteld op de expo, en het ‘origineel’ – voor zover een readymade origineel kan zijn, uiteraard – raakte al snel verloren.
Als u dus ooit ‘Fountain’ in een museum zag, gaat het om één van de vele replica’s die Duchamp jaren later liet maken.
Maar over de replica-urinoirs van Duchamp gesproken: was die Duchamp wel de échte bedenker van het originele, wilde en geniale idee om een urinoir als kunstwerk tentoon te stellen? Of was ‘zijn’ readymade al gemaakt door een andere kunstenaar?
Want de laatste jaren duikt steeds vaker de theorie op dat ‘Fountain’ helemaal geen bedenksel uit de koker van Duchamp was, maar wel van ene barones Elsa von Fretyag-Loringhoven: een dame die in de New Yorkse kunstkringen vertoefde, daar met een baron trouwde, en er met Duchamp bevriend raakte.
En die het dadaïsme in de praktijk toepaste door rond te wandelen in zelfgemaakte outfits van gevonden blikjes, kapotte banden en verlepte groenten.
Haar naam verdween helemaal tussen de plooien van de kunstgeschiedenis, en bewegende beelden van haar zijn er amper, maar Duchamp schreef in een later
opgedoken brief wel dat zij het werk inzond…
In ‘ALREADYMADE’ duikt Barbara Visser niet alleen in de geschiedenis van de beruchte pisbak, maar botst ze ook op de vele vragen die de zaak oproept.
Vragen zoals: is een ordinaire pisbak wel kunst? En zo neen: wat is dan wél kunst? En wat is originaliteit? Wie mag zich ‘de auteur’ van een kunstwerk noemen? Krijgen vrouwelijke kunstenaar wel de plaats die ze verdienen in de kunstgeschiedenis, of worden ze al te vaak weggezet als ‘de muze’ die het mannelijk genie op zijn idee bracht? En wie is die wonderlijke vrouw die misschien wel het belangrijkste kunstwerk van de twintigste eeuw bedacht?
Bovendien is ‘ALREADYMADE’ zélf een readymade: Visser gebruikte alleen bestaand filmisch materiaal dat ze zelf her en der vond, en dat ze nadien als een soort filmische collage samenpuzzelde tot deze fascinerende docu/kunstwerk.
Kortom: u moest alreadyuwticketgekochthebben voor deze unieke vertoning!
ALREADYMADE
Regie: Barbara Visser
NL 2024, 84 min.
Vertoning:
MAANDAG 3 JUNI om 20u30
TICKETS voor deze vertoning HIER!
Een Art & Film-vertoning in samenwerking met Academie Mechelen
De pers over ‘ALREADYMADE':
‘Barbara Visser brengt in een wervelend documentair detectiveverhaal de geheimzinnige barones Elsa von Freytag-Loringhoven tot leven.’ (★★★★★) – NRC
https://www.nrc.nl/nieuws/2024/03/05/docu-alreadymade-ontrafelt-alle-mythes-over-de-pisbak-van-duchamp-a4192095
‘Een hele speelse documentaire waarin niks is wat het lijkt, en die Elsa von Freytag-Loringhoven de erkenning geeft die zij verdient’ (★★★★) – FilmTotaal
https://www.filmtotaal.nl/recensie/20507
Een interview met regisseuse Barbara Visser over ‘ALREADYMADE':
‘Ik hou er heel erg van om mensen mee te nemen achter de schermen. Eigenlijk is het achter de schermen altijd leuker dan voor de schermen, net als dat het op feestjes in de keuken altijd leuker is dan in de zaal. Ik wilde aan de kijker duidelijk maken dat deze film ook ‘’gemaakt’’ is. Dat het geen sprookje is waar je instapt, maar een constructie.’
https://www.2doc.nl/verdieping/video-interviews/doctalks/2023/alreadymade.html