HET AFRIKA FILMFESTIVAL MECHELEN 2023: een fotoverslag

Afrika_FilmfetsivalHet AFRIKA FILMFESTIVAL 2023 opende op zaterdag 29 april met een speciale avond over het verhaal van de metissen, helemaal gebouwd rond de documentaires van vader en zoon Georges en Ken Kamanayo.

De vertoonde docu ‘METISSEN VAN BELGIË’ van zoon Ken Kamanayo werd al eerder bekroond met de Prix Europa en een Ensor voor Beste Documentaire.

Daar kwam nu ook nog een prijs bovenop voor vader Georges Kamanayo: een ARTIST AWARD 2023 van het AFRIKA FILMFESTIVAL.

Ook in 2023 botsen veel artiesten en filmmakers met Afrikaanse roots nog steeds tegen een glazen plafond aan. De AFF ARTIST AWARD is bedoeld om te helpen dat glazen plafond te doorbreken, door die artiesten, hun werk en hun carrière extra in de verf te zetten.

Als iémand die prijs dubbel en dik verdient, is het Georges Kamanayo wel.
We bekronen hem niet alleen voor zijn werk als cameraman, auteur (‘Tussen Twee Werelden’, uitg. Polis) en regisseur (hij werkte jarenlang aan felgesmaakte reportages voor o.a. ‘Panorama’, en draaide uiterst indringende documentaires als ‘KAZUNGU, DE METIS’), maar ook omdat hij eigenhandig dat glazen plafond actief mee hielp slopen door een succesvolle eigen productiefirma als Videocam op te zetten.

De Artist Awards zijn een initiatief van het AFRIKA FILMFESTIVAL in Leuven, maar sinds 2015 wordt jaarlijks ook één Award uitgereikt in Filmhuis Mechelen, sinds jaar en dag de vaste partner van het AFF in Mechelen.

Dit jaar werd de Award overhandigd door David Katshiunga, in 2015 als jonge, talentvolle schilder de allereerste winnaar van de Mechelse AFF Artist Award, en sindsdien uitgegroeid tot een succesvol artiest.

Van Katshiunga is binnenkort (en meer bepaald vanaf 30 juni) werk te zien op de expo ‘Indépendance Cha Cha’ van de vzw Het Paradijs, met wie we de zeer gesmaakte avond rond Georges en Ken Kamanayo organiseerden.

(klik op de foto’s voor de volledige versie)

ERELIJST AFRIKA FILMFESTIVAL ARTIST AWARD – FILMHUIS MECHELEN
2015: David KATSHIUNGA
2016: Aminata DEMBA & Aïcha CISSE
2017: Shamisa DEBROEY
2019: Junior MTHOMBENI
2020-22: geen festival (COVID)
2023: Georges KAMANAYO

Twee dagen na de Kamanayo-special konden we alweer een andere uitzonderlijke vertoning aanbieden in het kader van het Afrika Filmfestival: voor een volle zaal ging ‘TANDWOLF’ van Marc Frans in première, uiteraard in aanwezigheid van de regisseur en de hele crew.

Een sfeerimpressie van de avond met foto’s van Tatiana De Munck (z/w) en Paul Versteven (kleur).

(klik op de foto’s voor de volledige versie)

Onze slotfilm 2022-23: ‘SOUL POWER’ + het Indépendance Cha Cha-slotfeest

 

Hey: én het Filmhuis-slotfeest, én het brsoul-poweruisende openingsfeest van de unieke expo ‘Indépendance Cha Cha’, én een Art & Film-feest én een swingende afsluiter van het Afrika Filmfestival ALLEMAAL TEGELIJK meemaken voor de prijs van één ticket?

Dat kan dit jaar!

Yep, op dinsdag 27 juni sluiten we ons seizoen af met de muziekfilm ‘SOUL POWER’, gevolgd door ons Indépendance Cha Cha-slotfeest.

Om met de film te beginnen: ‘SOUL POWER’ is een documentaire over het muziekfestival dat in 1974 in Kinshasa georganiseerd werd aan de vooravond van de beroemde/beruchte ‘Rumble in the Jungle’-bokskamp tussen Mohammed Ali en George Foreman, de kamp om de wereldtitel die door de Congolese (of toen nog: Zaïrese) dictator Mobutu Sese Seko naar Afrika gehaald was.

In het zog van de boksers waren een stel muzikale sterren meegekomen voor een omkaderend muziekfestival dat het beste van de zwarte Amerikaanse muziek moest verenigen met de grootste Afrikaanse vedetten.
soulpower_2Een cocktail van pure muzikale Black Power, met alleen maar topkwaliteit:  Sister Sledge! Bill Withers! Miriam Makeba! BB King! Celia Cruz! The Spinners!

En als top of the billJames Brown, the Godfather of Soul! The Hardest Working Man in Showbusiness!

Helaas bleek de organisatie van het festival al even chaotisch als die van Woodstock: zo had Mobutu de verkeerde datum op de kaartjes laten drukken, bleek security om de massa in goede banen te leiden angstwekkend afwezig, liep de technische kant van de zaak aan alle kanten in de soep en zien we de man die (waarschijnlijk) de leiding van het festival in handen had de hele film lang op zoek zijn naar ene Shimpupu, die constant onvindbaar blijkt, hoe vaak De Baas ook ‘Alan to base!’ in zijn overmaatse walkie-talkie roept.

Bovendien hielp het niet dat de bokswedstrijd moest uitgesteld worden door een blessure van Foreman, waardoor het concert opeens een alleenstaand event werd.

Gelukkig zijn de muzikanten en de fans wél in absolute topvorm, met als hoogtepunt de allesverpletterende show van James Brown en zijn Mighty JB’s,

Het beeldmateriaal van Indépendance_Cha_Chahet concert (voor en achter de schermen) lag meer dan 30 jaar ergens op een plank te verkommeren, wat ervoor zorgde dat de film bij momenten even wild en ongeorganiseerd oogt als het festival zelf.

Maar dat doet voor één keer volstrekt niet terzake, of verhoogt zelfs de pret: laat u gewoon meedrijven op de Congolese chaos, geniet ondertussen van het enthousiasme van het publiek en van de stomende funk en afro van de muzikanten, en alles komt goed.

Na de slotfilm bieden we ons publiek traditioneel een drankje, een hapje én een stevige muzikale extra aan.

James Brown was helaas niet meer te boeken als muzikale act, maar hey: dan zorgen we met de hulp van Academie Mechelen en Het Paradijs toch gewoon zélf voor een funky Afrikaans feestje, gebouwd rond het thema van de ‘INDEPENDANCE CHA CHA’.

‘Indépendance Cha Cha’?
Welja, dat legendarische Congolese rumba-nummer van Le Grand Kallé geeft immers ook zijn naam aan de kunstexpo die Het Paradijs organiseert naar aanleiding van de onafhankelijkheidsdagen van Congo, Rwanda en Burundi.
Met werk van o.a. David Katshiunga, Chris JorisVévé ‘Shake’ Mazimpaka, Kirezi Kalisa en Eveline Bumba, en allemaal te zien van 30 ‍juni ‍tot ‍23 ‍juli ‍in ‍galerie ‍Bleekstraat ‍7).

Allen daarheen, maar natuurlijk niet na éérst langs ons slotfeest gepasseerd te zijn.
En daarna: op naar Filmhuisseizoen 45!

Het-ParadijsSOUL POWER
Regie: Jeffrey Levy-Hinte
USA 2008, 91 min.
+
Gevolgd door het Indépendance Cha Che-Filmhuis-slotfeest!

ACADEMIE_logo_blauw_lang

Filmhuis vertoonde deze film op:
- DINSDAG 27 JUNI 2023 om 20u00

 

Een organisatie in samenwerking met
- Academie Mechelen Afrika_Filmfetsival/ Art & Film
- de vzw Het Paradijs.

In het kader van het Afrika Filmfestival.

 

 

BONUS: ook Baloji nam een versie van de klassieker van Le Grand Kallé op.
Hier te checken:

UNDER THE FIG TREES / SOUS LES FIGUES (Erige Sehiri)

BONUUnder_the_fig_trees_Sous_les_figuesS: de hoofdfilm wordt voorafgegaan door ‘cultuur’, een korte film van Fairuz Ghammam waarin een Kortrijks-Tunesische vijgenboom een belangrijke rol speelt.

—-
Zin in een zalige, zomerse film?

Dan moét u gewoon het heerlijke ‘UNDER THE FIG TREES’ (of als u de Franse titel verkiest: ‘SOUS LES FIGUES’) komen bekijken.

De setting is simpel maar hemels mooi: een boomgaard vol vijgenbomen ergens in het noorden van Tunesië, waar (vooral) vrouwen en (enkele) mannen van verschillende generaties samen de oogst komen plukken.
In dit idyllische landelijke tafereel onder de warme Tunesische zon leren we tijdens de pluk de dromen, hoop en verlangens van de vrouwen kennen, want tijdens het werk wordt er volop geflirt, gelachen, gediscussieerd, gegeten, ruzie gemaakt, geroddeld, coalities gevormd, sociale mediaposts becommentarieerd en vriendschappen gesmeed.

Afrika_Filmfetsival

De discussies laaien soms hoog op, want enkele rebelse, zelfbewuste jonge pluksters botsen verbaal met de conservatief denkenden (vooral over het huwelijk en relaties), en houden zich niet in om de hypocrisie van de machocultuur – waarvan de nog jonge baas deel uitmaakt – te doorprikken.

En uiteraard zorgt na een lange werkdag ook het loon – dat individueel uitbetaald wordt – voor discussie…

‘UNDER THE FIG TREES’ is licht maar niet inhoudsloos, herkenbaar maar niet banaal, simpel maar toch veelzeggend: op subtiele, sensuele, bijna intieme wijze worden de breuklijnen in de Tunesische (en bij uitbreiding Noord-Afrikaanse) maatschappij blootgelegd, en wordt – ondanks alle problemen – de vitaliteit en kracht van de jonge generatie getoond

Dat deze prachtfilm een bijna documentair gevoel heeft hoeft niet te verbazen, want  Continue reading “UNDER THE FIG TREES / SOUS LES FIGUES (Erige Sehiri)” »

Art & Film: WHITE BALLS ON WALLS (Sarah Vos)

InWhie_Balls_on_Walls 2019 bleek dat zo’n 90 procent van de kunst in het Stedelijk Museum in Amsterdam gemaakt was door witte mannen.

Dat moet anders, vindt directeur Rein Wolfs.
Maar dat is simpeler gezegd dan gedaan, zo blijkt al snel, want achter de schermen – waar het vol witte mensen loopt – roept het proces ongemakkelijke en schurende vragen op.
Mag je een schilderij nog De Prostituees’ noemen?
Wat doe je met een werk dat door de kunstenaar in 1911 ‘Negertanz’ genoemd is?
Moet je bij het beoordelen van kunst naar de huidskleur of het geslacht van de kunstenaar kijken?
En hoe ga je om met pers die dat ‘overdreven politiek correct’ noemt?

Afrika_Filmfetsival
Regisseuse Sarah Vos biedt met ‘WHITE BALLS ON WALLS’ meer dan alleen een bijzonder onthullend kijkje achter de schermen van een museum: het is een tijdsdocument dat de worsteling weergeeft die veel Nederlandse en Belgische instituten en bedrijven momenteel doormaken – zie ook de heisa rond het vervangen van schilderijen van witte mannen door multiculturele Continue reading “Art & Film: WHITE BALLS ON WALLS (Sarah Vos)” »

TANDWOLF (Marc Frans)

Poster_Tandwolf_1-DSCF1754Filmhuis Mechelen presenteert in première ‘TANDWOLF’, een documentair filmproject waarin regisseur Marc Frans journalistiek, fictie en dans mixt.

‘TANDWOLF’ vertelt het verhaal van Hawa, een jonge Afrikaanse vrouw die op zoek is naar haar broer Dembé. Ze is alleen, ziek en op de dool, maar haar sterke karakter houdt haar overeind…

De fictiescènes zijn vervlochten met interviews waarin journalist Ng Sauw Thjoi spreekt met vluchtelingen, experts en anderen die nauw rond de problematiek werken.
De rol van Hawa wordt met brio vertolkt door Berthe Kilozo.

De tandwolf – een oud Vlaams woord voor tandbederf of cariës – waaraan haar

Afrika_Filmfetsivalpersonage in de film lijdt, mag ook gezien worden als metafoor voor mensen op de vlucht – mensen die weggezet worden als een ziekte en een bederf.

‘TANDWOLF’ is een ‘film docu’ over migratie, asiel en integratie. Over heimwee, benauwdheid en tandpijn.
Geen spektakelcinema, maar een oprecht portret van  Continue reading “TANDWOLF (Marc Frans)” »

HET VERHAAL VAN DE METISSEN: een avond met GEORGES & KEN KAMANAYO

AGeroges_Kaanayols opening van het AFRIKA FILMFESTIVAL MECHELEN 2023 kunnen we u – in samenwerking met de

vzw Het Paradijs – een unieke avond m et twee uitzonderlijke documentaires én twee uitzonderlijke gasten aanbieden: Georges en zoon Ken Kamanayo komen langs om hun gelauwerde documentaires ‘KAZUNMetissen_van_BelgiëGU, DE METIS’ en ‘METISSEN VAN BELGIË’ (bekroond met de Prix Europa 2022 en de Ensor voor Beste Documentaire) te presenteren.

Twee films die samen het helaas nog altijd te weinig bekende verhaal van de metissen vertellen, deKazungu_de_Metis kinderen van de verboden relaties tussen blanke vaders en zwarte moeders in het koloniale Afrika.

In ‘KAZUNGU, DE METIS’ schetst Georges Kamanayo aan de hand van zijn eigen verhaal de bredere geschiedenis van de Belgische koloniale periode in Rwanda, maar ook die van de machtsstrijd tussen Hutus en Tutsis, en van de onverdraagzaamheid.

Afrika_FilmfetsivalEén van de mikpunten van die onverdraagzaamheid waren de kinderen die voortkwamen uit de verboden relaties tussen blanke mannen en zwarte vrouwen: de metissen.
Kinderen die door blank en zwart gemeden werden.

Georges Kamanayo is één van hen. De kleine Kazungu (‘de witte’) wordt niet geaccepteerd in de zwarte gemeenschap van zijn arme moeder, en bij zijn rijke vader – een industrieel en eigenaar van tinmijnen – kon ‘de verboden vrucht’ al helemaal niet terecht.

Na een tussenstop bij een katholiek internaat in Belgisch Congo wordt hij – net zoals Continue reading “HET VERHAAL VAN DE METISSEN: een avond met GEORGES & KEN KAMANAYO” »

Afrika Filmfestival: AYA (Simon Coulibaly Gillard)

Aya_poster

Aya groeit op met haar moeder en haar kleine broertje op Lahou, een paradijselijk eiland in de Atlantische Oceaan vlak voor het vasteland van Ivoorkust.
Ze houdt van kokosnoten plukken en van slapen op het strand, lekker vrolijk en zorgeloos.
Maar door de stijgende zeespiegel is haar paradijs echter gedoemd om verzwolgen te worden door de oceaan.Wanneer zelfs het kerkhof door de golven bereikt wordt, dringen de gevolgen van de stijgende zeespiegel pas écht tot iedereen door: niet alleen zullen de huidige bewoners moeten verhuizen, maar ook hun hele verleden, alle herinneringen, ja zelfs de hele

AfrikaFilmfestivaleilandcultuur dreigt reddeloos verloren te gaan. Eén voor één worden de inwoners dan ook door de feiten gedwongen naar de hoofdstad te verhuizen…

Maar terwijl de golven ook haar huis bedreigen, maakt de  Continue reading “Afrika Filmfestival: AYA (Simon Coulibaly Gillard)” »

Afrika Filmfestival: LINGUI (Mahamat-Saleh Haroun)

Lingui_poster

Na zijn uitstekende, in Parijs spelende ‘Une Saison en France’ (enkele jaren geleden ook al te zien op onze vertoningen van het Afrika Filmfestival) keerde Mahamat-Saleh Haroun voor zijn al even uitstekende nieuwe ‘LINGUI’ terug naar zijn geboorteland Tsjaad.

Met zijn nieuwste bewijst Haroun andermaal dat hij één van de beste Afrikaanse regisseurs is, want ‘LINGUI’ is een sober maar ijzersterk vrouwendrama waarmee hij de kijker vanaf minuut één stevig bij het nekvel grijpt.

Alles draait rond de alleenstaande moeder Amina en haar vijftienjarige dochter Maria, die in een buitenwijk van N’Djaména wonen. Wanneer Maria ongewenst zwanger raakt, komt het hele sowieso al wankele bestaan van de twee vrouwen op de helling te staan, en worden ze door de feiten voor een enorm dilemma geplaatst: de dochter wil de zwangerschap zo

AfrikaFilmfestivalsnel mogelijk laten beëindigen, maar abortus wordt niet alleen door hun moslimgeloof veroordeeld, het is in het Islamitische Tsjaad gewoonweg bij wet verboden.

Ondanks het feit dat een keuze voor een illegale abortus mogelijk Continue reading “Afrika Filmfestival: LINGUI (Mahamat-Saleh Haroun)” »

Afrika Filmfestival: PRISM (Eléonore Yameogo, An van Dienderen & Rosine Mbakam)

Prism

In ‘Lili’, de vorige film van An van Dienderen, legde ze de cinematraditie van de ‘China Girls’ bloot, vrouwen die gebruikt worden om – gezeten naast een kleurenkaart – de camera te kalibreren.

Die China Girls hadden één ding gemeen: ze hadden allemaal een porseleinwitte huid – yep, camera’s worden blijkbaar standaard afgestemd op een blanke huidskleur, wat ook nu nog allerlei problemen oplevert bij het filmen van mensen met andere huidskleuren.

In ‘PRISM’ borduurt van Dienderen voort op dit onderwerp, in de vorm van een filmische kettingbrief met collega-filmmakers Rosine Mbakam (uit Kameroen) en Eléonore Yameogo (uit Burkina Faso).

AfrikaFilmfestival

Begunstigt de camera de witte huidskleur? En zo ja: is filmische neutraliteit (laat staan objectiviteit) dan geen mythe?
Het zijn vragen waar de drie vanuit hun zeer uiteenlopende achtergrond en invalshoeken op hun eigen manier op ingaan, en  Continue reading “Afrika Filmfestival: PRISM (Eléonore Yameogo, An van Dienderen & Rosine Mbakam)” »

ROCKS (Sarah Gavron)

Rocks_Poster
De Britse Sarah Gavron maakte eerder met Meryl StreepCarey Mulligan en Helena Bonham-Carter het feministische kostuumdrama ‘Suffragette’, maar voor ‘ROCKS’ zette ze alle Hollywoodsterren aan de kant, en koos ze resoluut voor bijna letterlijk van straat geplukt jong (vrouwelijk) talent, én voor een verhaal van nú.

De film draait rond Shola, een vijftienjarig Brits-Nigeriaans meisje dat door iedereen ‘Rocks’ genoemd wordt.

Volgens de docenten op haar Londense school moet ze dringend gaan nadenken over haar toekomst, maar Rocks is vooral bezig met wat zich in haar thuissituatie afspeelt: haar vader is overleden, en nadat haar moeder plotseling vertrokken is, moet Rocks noodgedwongen ook de zorg van haar jongere broertje Emmanuel op zich nemen.

afrika_filmfestival_LogoEen quasi onmogelijke opdracht voor een tiener alleen in een wereldstad – zeker als die niet tot de posh upper class behoort – maar gelukkig kan ze terugvallen op de steun van haar vriendinnen…

‘Rocks’ is een soms hard maar vooral ook hoopvol, levenslustig, bruisend, grappig én fris tienerportret  Continue reading “ROCKS (Sarah Gavron)” »