CINEMA CORONA #150: Art & Film: de films & performances van BAS JAN ADER

Bas_Jan_Ader

Vandaag in Art & Film – zoals altijd i.s.m. Academie Mechelen – aandacht voor de films en de performances van BAS JAN ADER.

Ader (°1942) groeide op als de zoon van een predikantenkoppel dat tijdens de oorlog in het verzet actief was, en dat honderden Joden hielp onderduiken en ontsnappen: een daad waarvoor zijn vader in 1944 door de Duitsers gefusilleerd werd.

Na een mislukte studie aan de Rietveldacademie liftte Ader naar Marokko, en belandde uiteindelijk na allerlei avontuurlijke reizen in Californië, waar hij uiteindelijk zou studeren, trouwen en werken.

Van zijn gefilmde performances zijn de bekendste ongetwijfeld de ‘FALL’-serie, korte filmpjes waarin hij zich telkens op een andere manier aan de altijd winnende zwaartekracht overgeeft: door met stoel en al van een dak te vallen (‘FALL 1′).
Door in een Amsterdamse gracht te fietsen (‘FALL 2′).
Door van een metershoge boomtak in een sloot te vallen (‘BROKEN FALL (ORGANIC)’).
Of door over een kruk in de struiken te vallen (‘BROKEN FALL (GEOMETRIC)’)

Allemaal films die bekeken kunnen worden als een soort combinatie van absurdisme, surrealistische poëzie, gecontroleerde mislukking, slapstick en pure ‘Jackass’ avant la lettre – ergens halverwege tussen de ernst en de humor, tussen de lach en de traan.

Ook bijzonder invloedrijk is zijn ‘I’M TOO SAD TO TELL YOU’, een film waarin hij minutenlang onbedwingbaar zit te huilen (en waarmee hij waarschijnlijk de draak wou steken met de macho artiesten die destijds in Californië de kunstwereld beheersten).

In 1975 kwam er echter een abrupt einde aan de korte carrière (en het leven) van Ader, toen hij in een piepklein mini-bootje in recordtijd op zijn eentje de Atlantische Oceaan probeerde over te zeilen.
Hoewel Ader een bijzonder ervaren en bedreven zeiler was, en hij zelf berekend had dat de overtocht zestig (of maximum negentig) dagen zou duren, werd maandenlang niks van hem vernomen – tot meer dan een half jaar later zijn gekapseisde bootje leeg aanspoelde op de Ierse kust…

Nooit werd nog enig spoor van Ader gevonden (zijn lichaam is nog altijd spoorloos), waarna de wildste theorieën de ronde begonnen te doen: was dit de ultieme performance? Had hij zijn dood zelf in scène gezet? Misschien leefde hij nog?

Ondanks dat relatief kleine oeuvre bleef de reputatie en de invloed van het werk Ader na zijn dood alleen maar groeien, met retrospectieves van zijn werk in zowat alle belangrijke musea ter wereld.

Ontdek dat unieke werk hier zelf, in deze compilatie van zijn films/performances.
Met achtereenvolgens:
- ‘FALL 1, LOS ANGELES 1970′
- ‘FALL 2, AMSTERDAM 1970′
- ‘BROKEN FALL (ORGANIC) – AMSTERDAMSE BOS’ (1971)
‘BROKEN FALL (GEOMETRIC) – WEST KAPELLE’ (1971)
‘I’M TOO SAD TO TELL YOU’ (1971)
‘UNTITLED’ (‘Tea Party’) (1972)
‘NIGHTFALL’ (1971)

Hier een uitstekend artikel van documentairemaker René Daalder over (het werk van) Bas Jan Ader: ‘BAS JAN ADER IN THE AGE OF ‘JACKASS”
http://www.basjanader.com/dp/Daalder.pdf

Een artikel in The Guardian:
‘Ader had the shortest heyday – about five years – and left very few works, but everything he made was pensive, beautiful and delicately suspended between tears and laughter’
https://www.theguardian.com/artanddesign/2006/apr/30/art1

En nog een korte docu over zijn werk:

Meer weten?
Bezoek de website van Bas Jan Ader!

CINEMA CORONA #146: Art & Film: LUCIAN FREUD: PAINTED LIFE

Lucian_Freud_Painted_Life‘LUCIAN FREUD: PAINTED LIFE’ is zo ongeveer létterlijk de definitieve documentaire over één van de giganten van de schilderkunst in de twintigste eeuw: de film werd met de zegen van Freud zelf vlak voor zijn dood (in 2011) gemaakt, en bevat unieke beelden van de man aan het werk in zijn atelier.

Lucian Freud – overigens een kleinzoon van Sigmund – werd in 1922 geboren in Berlijn, maar ontvluchtte in 1933 met zijn ouders het naziregime, richting Engeland.

Na zijn studies daar ontstond een vriendschap met Francis Bacon, en bouwde hij een eigenzinnige schilderscarrière uit, geïnspireerd door het expressionisme en surrealisme, maar totaal wars van alle modes en trends in de kunstwereld: Freud zou altijd figuratief blijven werken, en zich blijven verdiepen in de portretkunst.
Mogelijk heeft dat er mee voor gezorgd dat hij pas in het laatste deel van zijn leven de verdiende erkenning en roem zou krijgen (en de – we kunnen er niet naastkijken – krankzinnig hoge verkoopsprijzen).

In ‘LUCIAN FREUD: PAINTED LIFE’ krijgen we getuigenissen van tal van intimi, nauwe vrienden (onder andere David Hockney komt aan het woord), kunsthandelaars en zijn bijzonder uitgebreide familie te horen – volgens de laatste tellingen had Freud minstens veertien kinderen bij diverse vrouwen en minaressen.
Het resultaat is tegelijk een biografie van de man én een unieke kijken achter de schermen van zijn creatieve proces.

Een BBC-documentaire uit 2012 van Randall Wright, met de stem van Rufus Sewell.

Art & Film loopt zoals altijd i.s.m. Academie Mechelen.

CINEMA CORONA #142: Art & Film: THE THREAD (Hans Op de Beeck)

(c) Studio Hans Op de Beeck

(c) Studio Hans Op de Beeck

 

Vandaag richten we in onze wekelijkse Art & Film de aandacht op het werk van Hans Op de Beeck (Turnhout, 1969).

 

Op de Beeck gebruikt in zijn universum de meest uiteenlopende kunstdisciplines – hij maakt schilderwerken, sculpturen, tekeningen, foto’s, films, (vaak monumentale) installaties…. – om zijn beelden te laten doordringen in alle mogelijke zintuigen van de kijker.

Op de Beecks werk was niet alleen te zien op de Biënnale van Venetië, Tate Modern of Bozar, maar ook in het (niet minder gerenommeerde) Filmhuis Mechelen: yep, in 2017 was hij één van de allereerste gasten op onze Art & Film-serie, toen hij bij ons met een Artist Talk zijn ‘NIGHT TIME’ en ‘STAGING SILENCE’ kwam voorstellen (klik op één van de titels om die films te herbekijken).

Vandaag presenteren we u drie andere werken van Op de Beeck – waarmee meteen duidelijk wordt hoe breed zijn filmisch palet is, want alle drie zijn ze in een compleet andere vorm en stijl gemaakt: een poppenfilm, een animatiefilm en een pseudo-documentaire presentatie.

Het enig mooie ‘THE THREAD’ dateert uit 2015, en gaat over een punkmeisje en -jongen die samen oud worden.
De hoofdpersonages in dit (tragische) liefdesverhaal worden vertolkt door poppen die bewogen worden door anonieme, in het zwart gehulde puppeteers – zoals dat in het traditionele Japanse bunraku-theater gebruikelijk is.

‘EXTENSIONS’ is een korte animatiefilm in zwart-witwaterverf uit 2009, gebaseerd op beelden die hij op het internet vond en uit documentaires haalde.
Op de Beeck: ‘De film stelt onze geglobaliseerde en door technologie gedreven maatschappij voor als een duistere, donkere droom waarin de individuen zich staande trachten te houden door rituelen en vaste gewoontes.’

‘THE COLLECTOR’S HOUSE’ (2016) is een video over zijn gelijknamige monumentale installatie die bestaat uit een soort enorme ontvangstkamer van een welstellende collectioneur die twijfelt tussen kunst en kitsch: we zien niet alleen een enorme bibliotheek en de obligate vleugelpiano, maar ook tal van kunstwerken, sculpturen en een binnenvijver (met gesculpteerde bloemen).
Her en der merkt de aandachtige toeschouwer ook nog de resten van een stevig feestje op: pizzadozen, bierblikjes, jassen en volle asbakken.

Bij wijze van bonus gooien we er nog een filmpje van de échte opening van ‘THE COLLECTOR’S HOUSE’ op Art Basel er bovenop, dé beurs voor collectioneurs.
Zoek de zeven verschillen!   :-)

ACADEMIE_logo_blauw_langEnjoy!

Meer Hans Op de Beeck?
Bezoek zijn website!

Meer CINEMA CORONA?
Klik HIER!

Art & Film loopt zoals altijd i.s.m Academie Mechelen.

CINEMA CORONA #138: Art & Film: DE ACADEMIE (Marieke Dermul)

De_AcademieAfgelopen weekend vond de jaarlijkse Dag van het Deeltijds Kunstonderwijs plaats, die – u raadt het ongetwijfeld al – door corona iets anders verliep dan anders.

Extra reden om er in onze Art & Film extra aandacht aan te schenken.

Marieke Dermul maakte naar aanleiding van de DKO-dag ‘DE ACADEMIE’, een korte maar erg fraaie docu met enkele academie-studenten, jong en oud.
Bekijk ze hier:

ACADEMIE_logo_blauw_langEn Valerie Baeyens (docente aan het Atelier Digitale Kunst van de Academie Mechelen) maakte deze impressie van de (vele) activiteiten bij onze buren, met wie we deze Art & Film-serie organiseren: een programma propvol boeiende kunstdocumentaires, speelfilms over kunstenaars en films gemaakt door beeldende artiesten.

CINEMA CORONA #134: Art & Film: DEREK JARMAN: LIFE AS ART

Derek_Jarman_Life_As_ArtVandaag staan we in onze Art & Film-reeks stil bij het – bijzonder rijkgevulde – leven en werk van Derek Jarman: schilder, filmmaker, schrijver, videoclipregisseur (o.a. The Smiths en Pet Shop Boys waren fans, en werkten geregeld met hem samen), tuinier, decorontwerper, operaregisseur en homorechtenactivist.

Jarman werd bijna dag op dag 78 jaar geleden (° 31 januari 1942) geboren in het gezin van een RAF-piloot, en stief in 1994 op amper 52-jarige leeftijd aan de gevolgen van die àndere killer-epidemie: AIDS.

Over het wild uitwaaierende (maar altijd boeiende) oeuvre dat Jarman tussen die twee data wist op te bouwen, hebben we enkele straffe video’s voor u klaarstaan.

Ten eerste is er een indrukwekkend ‘Face to Face’-interview bij de BBC, een jaar voor zijn dood opgenomen, en integraal uitgezonden na zijn overlijden.

Het postuum uitgezonden gesprek wordt ingeleid zoals ze dat alleen bij de BBC kunnen:
‘Now Derek Jarman is dead, and our lives are the poorer for it,’ zegt interviewer Jeremy Isaacs.
‘The controversies pass, what remains is the quality of the images and its resonances. The films of Derek Jarman are good to look at: they will last.’

Een kwarteeuw later zijn die woorden nog altijd bijzonder waar.

Over het leven van Jarman maakte Andy Kimpton-Nye de documentaire ‘LIFE AS ART’, waarvoor hij talrijke intimi interviewde, o.a. actrice en goede vriendin Tilda Swinton, Jarmans zus Gaye, activist en schrijver Tariq Ali, componist Simon Fisher Turner en acteur Nigel Terry.

En ten slotte hebben we een korte, verstillende docu van Howard Sooley over Jarmans misschien wel meest unieke en persoonlijke kunstwerk: Prospect Cottage, zijn huisje-met-tuin in Dungeness.
Prospect Cottage is een meesterwerkje van esthetiek op een plaats waar je dat het minst verwacht, midden in een barre, kale, winderige en kiezelachtige omgeving vlakbij een kerncentrale.

Ontdek dit miraculeus oord in deze kortfilm (de muziek is van Simon Fisher Turner):

PS: een fundraisingcampagne zorgde ervoor dat het huisje en de tuin nu bewaard zijn voor het nageslacht, en dat het gebruikt kan worden door artists in residence.

Art & Film loopt zoals altijd i.s.m. Academie Mechelen.

CINEMA CORONA #131: Art & Film: EEN FOTOGRAAF FILMT AMSTERDAM (Ed van der Elsken)

Een fotograaf_filmt_Amsterdam
Ed van der Elsken
(1925-1990) is zonder discussie één van de beste fotografen ever – check zéker eens zijn klassieke Parijse fotoboek ‘Een liefdesgeschiedenis in Saint Germain des Prés’ – maar de man maakte ook een aantal excellente korte en langere documentaires die moeiteloos de tand des tijds doorstaan hebben.

De beste van die films tonen we uiteraard graag in onze Art & Film-serie, zoals altijd i.s.m. Academie Mechelen‘EEN FOTOGRAAF FILMT AMSTERDAM’, een stadsportret van de plaats waar hij geboren werd en een groot deel van zijn leven verbleef.

De film opent met beelden die hij schoot door zijn camera op zijn buggy te monteren, om zo al rijdende te kunnen filmen: het resultaat is ‘net Superman die door Amsterdam vliegt’, een fascinerende, voortjakkerende tocht door de zo goed als verlaten straten van het ochtendlijke Amsterdam. En néén, er was toen géén lockdown, iedereen sliep gewoon nog!
De rest van de film bestaat uit het leven dat een zomer lang voor zijn lens passeerde: met zijn bonte parade punks, hippies, agenten, oudjes, junks, dealers, ambtenaren, verkopers, Hells Angels, straatmuzikanten en een fietsend meisje dat haar tong uitsteekt capteerde van der Elsken perfect de rebelse, anarchistische sfeer van de stad anno 1982.

‘EEN FOTOGRAAF FILMT AMSTERDAM’ is via DEZE LINK te bekijken.
Doén!

Wie daardoor geïnteresseerd is geraakt in het fotografisch werk van van der Elsken, willen we zeker ‘POLITIEPET’ niet onthouden.
Bij het huwelijk van prinses Beatrix en de (Duitse) prins Claus braken in Amsterdam protesten uit, die door van der Elsken in tal van iconische foto’s werden vastgelegd.
Op één foto was een pet-loze politieagent te zien – want zijn hoofddeksel was door de nozems in een Amsterdamse gracht gegooid.
Voor een expo van van der Elskens werk werd het hoofdpersonage van de foto teruggevonden, die hier zijn herinneringen aan de dag, de foto en Ed van der Elsken vertelt:

En nog een korte reportage over zijn werk:

Méér Ed van der Elsken?
Bezoek de website: https://www.edvanderelsken.nl

Méér CINEMA CORONA?
Klik HIER!

CINEMA CORONA #127: Art & Film: BAUHAUS 100 (Mat Whitecross)

Bauhaus
Ook in 2021 zorgen we elke maandag – in samenwerking met Academie Mechelen – voor een wekelijkse portie Art & Film.

Vandaag hebben we ‘BAUHAUS 100′ voor u klaarstaan, een documentaire van Mat Whitecross, die op het Festival van Berlijn ooit de Zilveren Beer won voor zijn ‘The Road To Guantanamo Bay’ en die nadien o.a. ‘The Shock Doctrine’ van Naomi Klein in een docu omzette en een reeks muziekdocumentaires en videoclips maakte.

‘BAUHAUS 100′ is eigenlijk het verhaal van Walter Gropius, vaandeldrager van de Bauhaus-architectuurschool.
Gropius had in de Eerste Wereldoorlog aan het front gevochten, en de gruwel die hij daar meegemaakt had hadden er hem van overtuigd dat technologie en menselijk vernuft nooit nog gebruikt zouden mogen worden voor destructie, maar integendeel voor wederopbouw en vooruitgang.

Op basis van die utopische gedachte verzamelde hij in zijn school Weimar een groep toparchitecten en dito kunstenaars rond zich (o.a. Paul Klee en Wassily Kandinsky gaven les aan Bauhaus), met als doel een plaats te creëren waar mensen uit allerlei disciplines de nieuwe, moderne manier van leven zouden moeten ontwerpen.

De docu vertelt niet alleen het fascinerende architectuurverhaal van Bauhaus, maar geeft ook een beeld van de sociale, culturele en politieke context waarin dat ontstond – de geschiedenis van Bauhaus zit onlosmakelijk vastgeklonken aan de ondergang van de Weimar-republiek en de opkomst van het nazisme.
Ongewild hebben de nazis overigens gezorgd voor de wereldwijde verspreiding van Bauhaus, want Gropius en Mies von der Rohe belandden uiteindelijk in Amerika, waar ze een niet te overschatten invloed zouden hebben op de architectuur.

Overigens wordt in ‘BAUHAUS 100′ ook de petite histoire niet vergeten: wist u bijvoorbeeld dat de altijd met geldgebrek kampende school voor een belangrijk deel gefinancierd werd door de verkoop van miljoenen rollen behangpapier en de organisatie van fuiven?
En wist u dat de fuiven die destijds in Bauhaus plaatsvonden zo ongeveer even berucht en wild waren als technoraves nu?

Kortom: zeer boeiend kijkvoer, hier te zien:

CINEMA CORONA #125: Art & Film: WARHOL’S CINEMA 1963-68: MIRROR FOR THE SIXTIES

Warhol's_CinemaMaandag, Art & Film-dag!

Vandaag hebben we ‘WARHOL’S CINEMA 1963-1968: MIRROR FOR THE SIXTIES’ in de aanbieding, een docu van Keith Griffiths uit 1989.

Griffiths kijkt terug op de filmoutput van Andy Warhol, die tussen 1963 en 1968 meer dan 50 films draaide die radicaal verschilden van wat Hollywood produceerde: in ‘Eat’ is bijvoorbeeld alleen een man (Robert Indiana) te zien die paddestoelen eet.
Ook in het zes uur durende ‘Sleep’ zien we exact wat de titel aankondigt: dichter John Giorno die ligt te slapen.
‘Kiss’ is – u raadt het al – een serie van kussende koppels.
En in het schandaalverwekkende ‘Blow Job’ zien we een knappe jongeman (DeVeren Bookwalter) die een pijpbeurt krijgt (of dat suggereert de titel tenminste, want De Daad gebeurt offscreen)

In ‘Empire’ is het hoofdpersonage zelfs geen mens, maar de Empire State Building, die gedurende acht uur lang statisch in beeld blijft: we zien de contouren van de toren langzaamaan duidelijker worden naarmate we dichter de ochtend naderen.

Naast die anti-cinema maakte Warhol ook tal van zogenaamde ‘screen tests’ met beroemdheden en de zelfgecreëerde Superstars die in zijn Factory rondhingen of op bezoek kwamen: Bob Dylan, Salvador Dali, Mary Woronow, Dennis Hopper, Lou Reed, Nico, Edie Sedgwick… allemaal poseerden ze zwijgend voor Warhols camera.

Later experimenteerde hij met meer verhalende films, tot hij na de moordaanslag door Valerie Solanas zijn filmproductie overliet aan zijn assistent Paul Morrissey.

‘WARHOL’S CINEMA 1963-1968: MIRROR FOR THE SIXTIES’ biedt een prima startpunt voor wie meer wil weten over (de blijvende invloed van) de wondere, fascinerende wereld van Andy Warhol en The Factory, met tal van fragmenten en first hand-getuigenissen.

Art & Film loopt zoals altijd i.s.m. Academie Mechelen.

De meeste Warhol-films zijn na 1968 amper nog in roulatie geweest, en de meeste zijn ook niet op dvd beschikbaar.
Gelukkig is er YouTube, waar enkele van zijn films te zien zijn.
Bijvoorbeeld de ‘SCREEN TEST: LOU REED’ (1965): is er iets cooler dan Lou Reed die een Coca Cola drinkt?

De ‘SCREEN TEST: EDIE SEDGWICK’, ook uit 1965:

‘BLOW JOB’ uit 1963 is hier te zien.
De film wordt wel te snel afgespeeld, op de Warhol-snelheid duurde hij 36 minuten.  :-)

En om het af te leren, nog de ‘SCREEN TEST: BOB DYLAN’ uit 1965:

Nóg meer?
Dan hebben we ‘THE VELVET UNDERGROUND & NICO: A SYMPHONY OF SOUND’ klaarstaan, zowat het belangrijkste bewegende beeldmateriaal van de Velvets, live in Warhols Factory.

CINEMA CORONA #121: Art & Film: THE COLOURFUL MR. EGGLESTON

The_Colourful_Mr_EgglestonMaandag, en dus is het in onze CINEMA CORONA weer tijd voor een Art & Film, zoals elke week i.s.m. Academie Mechelen.

Vandaag op het programma: ‘THE COLOURFUL MR. EGGLESTON’, een portret van William Eggleston, één van de beste en meest fascinerende fotografen van de afgelopen eeuw

De eigenzinnige Zuiderse aristocraat Eggleston (°1939, en kleinzoon van rijke plantage-eigenaars) woont en werkt al zijn hele leven in Memphis, Tennessee, wordt boos van domme vragen en zwijgt in het algemeen liever dan dat hij spreekt.

Dik tien jaar geleden gaf hij aan de Duitse documentairemaker Reiner Holzemer (die ook al Dries Van Noten portretteerde) toch toestemming hem uitgebreid te spreken, én hem te volgen tijdens zijn fotografiesessies.

De BBC kocht het unieke ruwe beeldmateriaal van Holzemer bij Eggleston aan, en gaf dat aan documentairemaker Jack Cocker om er (aangevuld met extra interviews met bewonderaars als David Lynch, en met collega’s als Juergen Teller en Martin Parr) een volwaardige documentaire van te maken.

Cocker zegt dat hij van het maken van deze docu twee zaken leerde over het interviewen van weinig spraakzame mensen:
1) Denk heel goed na voor je een vraag stelt.
en
2) Vul de stilte niet op!

Het resultaat van die aanpak is een uiterst kleurrijk portret van een uiterst kleurrijk fotograaf, met weinig quotes, maar wél de juiste.
Op de vraag wat hij nu eigenlijk fotografeert: ‘Life today.’
Over de recensenten die in de seventies zijn eerste expo (zijn eerste expo was meteen in het MOMA) compleet de grond inboorden: ‘They wrote pretty stupid things.’

Daarop aansluitend zullen we ons kijkadvies dan ook maar tot één woord beperkt houden: enjoy!

CINEMA CORONA #117: Art & Film: DER LAUF DER DINGE (Fischli & Weiss) + THIS TOO SHALL PASS (OK Go)

This_Too_Shall_Pass_OK_GO

Hebt u tijdens de quarantaine ook zitten prutsen, schilderen, knutselen, experimenteren en sleutelen in uw garage?

Nou, tot wat dàt in een extreme vorm kan leiden lieten de jongens van OK Go ons in 2010 zien, in de volstrekt unieke clip voor hun ‘THIS TOO SHALL PASS’, een krankzinnig ingenieus en totaal verbluffend boys and their toys-werkstukje dat ondertussen aan 67 miljoen welverdiende views op YouTube zit, en dat we ook graag nog eens vertonen in onze CINEMA CORONA.

Alleen: wàs die clip van OK Go wel zo uniek?

Néén, zo leren we vandaag in onze maandagse Art & Film.
In 1987 maakte het Zwitserse kunstenaarsduo Peter Fischli & David Weiss namelijk al ‘DER LAUF DER DINGE’, een half uur durende film van hun zelfgebouwde Rube Goldberg-machine in actie, en onmiskenbaar dé inspiratiebron voor OK Go.

‘DER LAUF DER DINGE’ is een wonderlijke combinatie van kunst, scheikunde, humor, fysica, vuurwerk, knutselarij en beeldpoëzie, en was één van de hoogtepunten van de Documenta XIII in 1987 in Kassel.
De hoofdrolspelers? Een volle vuilniszak, enkele autobanden en kaarsen, wat stoelen, planken, vodden, plastic flessen en oude kranten, plus een kapotte zaag en enkele fusées voor de special effects.
Niks dat u niet in úw garage of tuinhuisje kunt vinden: aan de slag, dus!

UPDATE: de volledige film van een half uur is niet langer online beschikbaar, maar deze stevige scène is ook zeer de moeite.

Art & Film loopt zoals altijd in samenwerking met Academie Mechelen.