Kan een film waarin alleen maar een vergadering van 80 jaar geleden minutieus nagespeeld wordt een boeiende, spannende film opleveren?

Kan een film waarin geen énkel zelfs maar vaag sympathiek personage voorkomt dik anderhalf uur de aandacht van de kijker blijven vasthouden – de 15 deelnemers aan de vergadering waren immers een combinatie van een aantal starre ambtenarentypes, een stel kille fascisten en een handvol gladde, akelige opportunisten, plus enkele complete psychopaten?

In principe zouden wij luidkeels twee keer ‘NEIN!’ antwoorden op die vragen, maar zie: met het uitstekende ‘DIE WANNSEE KONFERENZ’ bewijzen regisseur Matti Geschonneck en 15 excellente acteurs dat het tóch allebei kan.

De conferentie waarover het gaat vond plaats op 20 januari 1942 in een chique villa aan de oevers van de Wannsee, ergens in een weelderig stuk groen in de buurt van Berlijn.
Het onderwerp van deze door nazi-kopstuk Reinhard Heydrich bij elkaar geroepen – ahum – ‘bespreking met lunch’: een definitieve oplossing vinden voor het volgens de nazi’s belangrijkste ‘probleem’ van dat moment, zijnde: de Joden.

Die Joden bevinden zich volgens de laatste telling met 11 miljoen op Duits grondgebied, en dat zijn er in de fascistische ideologie 11 miljoen teveel. Maar hoe ervan af te raken?

Oude, wilde plannen om hen allemaal naar Madagascar of Siberië te deporteren zijn afgevoerd, de getto’s waarin ze opgesloten zijn zijn overbevolkt en kogels kosten teveel tijd en geld.
Een snelle, efficiënte eindoplossing voor ‘het Jodenprobleem’ is dus gewenst.
In het Duits: een Endlösung.

Zoals dat op een goede vergadering gaat wordt de zaak volgens een strakke agenda in goede banen geleid door de voorzitter.
Onder zijn gladde sturing en onder impuls van de wel heel erg enthousiaste Adolf Eichmann werken de aanwezigen één voor één de knelpunten op weg naar de Endlösung af, en vragen ze zich af hoe ze ‘het proces’ nog kunnen ‘optimaliseren’.
En tussendoor is er uiteraard tijd voor een koffiepauze en een hapje, kwestie van even de gedachten te verzetten en eventueel wat nieuwe, frisse ideeën op te doen.

Het is met andere woorden het soort vergadering zoals er ook nu nog elke dag honderden plaatsvinden, alleen vergaderen deze heren niet over over de verdeling van enkele ministerportefeuilles, over een gat in de begroting of over een fusie met Boortmeerbeek, maar over hoe ze zo snel en efficiënt mogelijk een genocide op miljoenen Joden kunnen organiseren…

Net door die totale, alledaagse banaliteit van het kwaad onversneden te tonen, zorgt regisseur Matti Geschonneck ervoor dat ‘DIE WANNSEE KONFERENZ’ een verkillende, uiterst beangstigende maar ijzersterke film over de kern van het nazisme is geworden. 

DIE WANNSEE KONFERENZ
Regie: Matti Geschonneck
D 2022, 108 min.

Filmhuis Mechelen vertoonde deze film op:
– DINSDAG 31 MEI 2022 om 18u30
– DINSDAG 7 JUNI 2022 om 20u30
– MAANDAG 20 JUNI 2022 om 20u40

De pers over ‘Die Wannsee Konferenz':
‘Een ijzersterke verfilming van de hallucinantste vergadering aller tijden.’ (★★★1/2) - Humo
https://www.humo.be/tv/die-wannsee-konferenz-is-een-ijzersterke-verfilming-van-de-hallucinantste-vergadering-aller-tijden~ba1d46f5/

‘Juist door de ontoegeeflijke, kale benadering is ‘Die Wannsee Konferenz’ zo meedogenloos goed.’ (★★★★) - De Volkskrant
https://www.volkskrant.nl/cultuur-media/die-wannsee-konferenz-geeft-een-overtuigend-beeld-van-de-machinaties-van-het-fascisme~b5869035/

‘Het is juist de zakelijkheid en het bijna volslagen gebrek aan emotie dat ‘Die Wannsee Konferenz’ zo beklemmend maakt.’ (★★★★) - Cinemagazine
https://cinemagazine.nl/die-wannsee-konferenz-2022-recensie/

‘Uitstekend acteerwerk van acteurs die je met hun ijskoude charisma de stuipen op het lijf jagen’ (★★★1/2) - Film Vandaag