Art & Film: BARBARA RUBIN & THE EXPLODING NY UNDERGROUND (Chuck Smith)

BarbaraRubin_Exploding_New_York_Underground_2

Barbara Rubin: de naam zegt u waarschijnlijk volstrekt niks, maar in de vroege jaren zestig was zij korte tijd de absolute queen bee van de volledig door mannen gedomineerde New Yorkse underground en avant garde-kunst.

Zo was het bijvoorbeeld Rubin die Andy Warhol aan Lou Reed en The Velvet Underground voorstelde, een daad waarmee ze zowel de loop van de moderne kunst als van de rock definitief zou veranderen.

Al in 1963 maakte Rubin ‘Christmas on Earth’ (originele titel: ‘Cocks and Cunts’), een schandaalverwekkende film vol expliciete seks en naaktheid, die diezelfde Warhol en een hele generatie van nieuwlichters die niet vies waren van schandaal en publiciteit ongetwijfeld op ideeën moet hebben gebracht. Voetnoot: ze was toen amper achttien.

Een paar maanden voordien had de rebelse tiener nog het braaf-katholieke België geschandaliseerd op het legendarische Festival van Knokke: daar had ze het in Amerika

ACADEMIE_logo_blauw_lang

verboden ‘Flaming Creatures’ van Jack Smith tot in de projectiecabine weten te smokkelen. De onverwachte schandaalprojectie van die film zorgde niet alleen voor een gevecht in regel met de flikken aan de

projectiecabine, maar ook voor een openbare discussie over censuur met de op het festival aanwezige Minister van Justitie.

Een discussie die overigens eindigde met een luidkeelse ‘Well, then… FUCK YOU!’ van Rubin richting minister, gevolgd door een ovatie van een deel van het publiek voor de moedige tiener die zowel de hypocrisie als de censuur van de Belgische overheid live had weten te ontmaskeren – Greta Thunberg en Pussy Riot in één!

Haar scherpe geest en rebelse output leverden haar meteen een schare fans en Bekende Vrienden op: de al genoemde Warhol neemt haar op in zijn Exploding Plastic Inevitable-shows, en zowel Bob Dylan, Lou Reed als Allen Ginsberg uiten zich als bewonderaars.

Maar nog voor haar dertigste neemt Rubin een nieuwe radicale beslissing: ze laat de hippe incrowd en de New Yorkse kunstwereld totaal achter zich om zich volledig in het Chassidische geloof onder te dompelen, te trouwen en naar Frankrijk te vertrekken. Daar sterft ze – in volstrekte anonimiteit – op haar vijfendertigste aan een infectie na de geboorte van haar vijfde kind.

Gelukkig bewaarde in New York underground-filmmaker Jonas Mekas haar films, brieven en ander werk als een ware schat. Dat uitgerekend hij haar werk van de vergetelheid redde maakte de cirkel rond, want het was in Mekas’ atelier dat ze als prille tiener voor het eerst van het filmmaken proefde.

Regisseur Chuck Smith kon uit Mekas’ materiaal putten om Rubin haar verdiende plaats als grondlegger van de experimentele film én van de New Yorkse underground terug te geven met deze knappe documentaire.

De soundtrack is overigens van Sonic Youth-gitarist Lee Ranaldo!

BARBARA RUBIN & THE EXPLODING NY UNDERGROUND
Regie: Chuck Smith
USA 2019, 80 min.

Deze film werd in Filmhuis Mechelen vertoond op:
MAANDAG 10 FEBRUARI 2020 om 20u40.

Een Art & Film-vertoning i.s.m. Academie Mechelen.