CINEMA CORONA #46: ‘HOSPITAL’ en ‘RAILWAY STATION’ (Krzysztof Kieslowski)

SzpitalQuarantainedag 46!

Zullen we op de vooravond van 1 mei toepasselijk even de Werkende Mens in beeld halen in onze CINEMA CORONA?

Uiteraard kiezen we daarbij voor de Werkende Mensen in die sectoren die tijdens de coronacrisis cruciaal zijn: de gezondheidszorg en het openbaar vervoer, gezien door de ogen van Krzysztof Kieslowski.

Want voor Kieslowski in de jaren ’80 en ’90 een rij internationale hits scoorde met zijn ‘Dekalog’- en ‘Trois Couleurs’-films, was hij jarenlang actief als één van Polens beste documentairemakers.

In 1977 filmde hij bijvoorbeeld ‘SZPITAL’ (‘Hospital’), waarin we 24 uur lang meelopen op de spoedafdeling van een Pools ziekenhuis, en we alles zien door de ogen van de dokters, van bij de eerste briefing tot het einde van de shift.
Want vergis u niet: ook voor de coronacrisis werkten ze in de zorg dag en nacht, en Kieslowski legde die dagelijkse, nooit eindigende ziekenhuisloop vast met een kurkdroog gevoel voor inkzwarte humor.
Want als één ding hier duidelijk wordt, is het wel dat je voor subtiliteiten duidelijk niet in de Poolse operatiekwartieren van de jaren ’70 moest zijn: zo horen we één van de artsen ‘Noem jij jezelf een man?’ snauwen naar een patiënt die tijdens een behandeling van zijn sus draait. Of ramt een operateur bijzonder onzacht met hamer en beitel op een uitstekend bot in, in die mate dat de kop van de hamer eraf valt en de beitel komt vast te zitten in het bot…

Tussendoor is er tijd voor een karig middagmaal (‘Waar zijn die varkenspoten naartoe?’), de ontvangst van het loon en heel veel sigaretten: yep, toen werd er door artsen nog gewoon gerookt in klinieken, en niet zo’n klein beetje.

Een al even boeiende tranche de vie uit het grauwe Polen van einde jaren zeventig is ‘DWORZEC’ (‘Railway Station’), waarin Kieslowski via wat zogezegd een stationsportret is weinig subtiel de Poolse communistische bureaucratie te kijk zet.
De film opent met een communistisch zegebulletin uit het journaal (‘De voedselproductie wordt volgend jaar opgevoerd met 15 à 20%!’), en dat laat Kieslowski meteen vrolijk clashen met beelden van lange wachtrijen, grimmige koppen en volstrekt ongeïnteresseerde ambtenaren.
‘Waarom zijn de treinen afgeschaft?’ horen we een gestrande reiziger klagen aan het loket.
‘Officieel omdat er geen reizigers zijn’, antwoordt de beambte kurkdroog aan de reiziger (die er dus officieel niet is).
Bewakingscamera’s houden ondertussen dreigend elke verdachte beweging in de gaten…