Touko Laaksonen is tijdens WOII een soldaat in het Finse leger. Hoewel hij gezien wordt als een uitstekend militair, hakken zijn oorlogservaringen er psychologische stevig in bij Laaksonen.
Bovendien is hij ook nog eens homo: geen pretje in het oerconservatieve naoorlogse Finland, waar op homoseksualiteit gevangenisstraffen staan, en waar alle ontmoetingen dus in het diepste geheim moeten gebeuren.
Zelfs zijn liefhebbende zus Kaija – met wie hij samen op een reclamebureau werkt – veroordeelt homo’s…
Wanneer hij openlijk homo-erotische tekeningen begint te produceren, kan dat dan ook uiteraard alleen onder een schuilnaam: Tom. Maar schuilnaam of niet, zijn werk vol stoere, besnorde, in leder gehulde en van wel héél stevige fallussen voorziene boys is
compleet onverkoopbaar en onvertoonbaar in Finland: ‘Je beseft dat je een atoombom
in handen hebt?,’ waarschuwt een vriend hem.
En dus is de logische stap te vertrekken naar oorden waar het klimaat iets liberaler is: eerst naar Berlijn, en daarna naar Californië, op dat moment zowat het beloofde land voor de homo’s.
Zijn unieke werk – ergens halverwege kunst, comics en pornofantasie – vindt er meteen enthousiaste bewonderaars, en zijn homo-iconografie dringt via de popcultuur de mainstream binnen (met dank aan o.a. de Village People en Freddie Mercury).
Maar net wanneer hij van een vrijere omgeving en artistieke erkenning kan genieten, steekt een nieuwe bedreiging de kop op: de aids-epidemie…
Deze sterke biopic drijft niet alleen op een sobere, onderkoelde en zeer sterke vertolking van hoofdrolspeler Pekka Strang, maar ook op enkele slimme visuele keuzes van regisseur Dome Karukoski en cameraman Lasse Frank: zij weten de claustrofobische, repressieve atmosfeer van het naoorlogse Finland perfect te vatten in een schimmenspel van clair-obscurbeelden, waarin de in het geheim flikflooiende personages zo goed als onherkenbaar blijven.
Dat verandert helemaal wanneer Tom of Finland naar sunny California verhuist, waar de film bijna letterlijk licht en lucht krijgt.
‘Tom of Finland’ schetst niet alleen een portret van ‘de Toulouse-Lautrec van de homowereld’, maar ook van een halve eeuw repressie, en een even lange, vaak subversieve en inventieve strijd voor gelijkberechtiging.
TOM OF FINLAND
Regie: Dome Karukoski
Finland 2017, 110 min.
Deze film werd in Filmhuis Mechelen vertoond op:
MAANDAG 11 JUNI 2018 om 20u30.
Een Art & Film-vertoning in samenwerking met Academie Mechelen.
De pers over ‘Tom of Finland’:
‘’Tom of Finland’ is almost as handsome and glossy as the drawings of luxuriantly leather-clad fantasy figures with which he made his name.’ (****) – The Guardian
https://www.theguardian.com/film/2017/aug/13/tom-of-finland-review-glossy-biopic-artist-touko-laaksonen
‘’Tom of Finland’ commemorates gay culture’s Toulouse-Lautrec.’ – OUT
https://www.out.com/armond-white/2017/10/13/tom-finlands-maximum-tumescence
‘Dikke piemels als geweldloos verzet. Onderhoudend.’ – De Morgen
https://www.demorgen.be/film/-tom-of-finland-dikke-piemels-als-geweldloos-verzet-bf4c9222/
‘A film that inspires through its command of visual storytelling.’ – Slant Magazine
https://www.slantmagazine.com/film/review/tom-of-finland
‘Strang captures the emotional reticence of Tom of Finland.’ – The Washington Post
https://www.washingtonpost.com/goingoutguide/movies/tom-of-finland-tells-a-story-of-the-power-of-art-to-create-community/2017/12/04/21f2ab16-d548-11e7-a986-d0a9770d9a3e_story.html?noredirect=on&utm_term=.dcc9a99aab7e
‘”Tom of Finland” entertainingly recounts an intriguing and vital chapter of 20th-century gay history with style and deference.’ – The L.A. Times
http://www.latimes.com/entertainment/movies/la-et-mn-capsule-tom-of-finland-review-20171019-story.html#nt=oft13a-6gp1